Hugmyndin um fagnaðarárið (Jubilee) er rótfest í þeirri heimsmynd að allt sé guðsgjöf. Hugmyndin gerir ráð fyrir að á 50 ára fresti sé gert upp, þjóðin slaki á í auðsöfnun og treysti á það sem Guð gefur. Landamerki séu færð til upprunalegs horfs. Continue reading 3. Mósebók 25. kafli
Tag: religion
3. Mósebók 24. kafli
Hlýðni við Guð er lykilatriði. Ljósastika á að stöðugt að loga fram fyrir samfundatjaldinu. Tólf brauð skulu lögð fram fyrir Guð hvern hvíldardag. Væntanlega sem áminning um hvaða tólf ættkvíslar tilheyra Guði í raun og veru. Continue reading 3. Mósebók 24. kafli
3. Mósebók 23. kafli
Upptalning á hátíðum í þessum kafla er áhugaverð fyrir þær sakir að áherslan er á hvíldina, en ekki innihald hátíðanna. Þannig er ekki útskýrt hvers vegna haldnir eru páskar og hátíð hinna ósýrðu brauða, heldur eingöngu að á þeim dögum skuli ekki vinna og halda samkomur. Continue reading 3. Mósebók 23. kafli
3. Mósebók 22. kafli
Guðsmynd þessa texta er ekki aðlaðandi fyrir alla. Guð hafnar öllu sem ekki er óaðfinnanlegt, eða e.t.v. öllu heldur prestarnir. Einungis hinir fullkomnu og frábæru hafa séns. Enn á ný kallast textinn í 3. Mósebók á við frásöguna af Faríseanum og tollheimtumanninum í Lúkas 18.
Guð, ég þakka þér, að ég er ekki eins og aðrir menn, ræningjar, ranglátir, hórkarlar eða þá eins og þessi tollheimtumaður. Ég fasta tvisvar í viku og geld tíund af öllu, sem ég eignast.
3. Mósebók 21. kafli
Það er hægt að sjá þróun í 3. Mósebók, reglurnar verða strangari, áherslan á aðgreiningu eykst. Krafan um „fullkomnun“ magnast. Nú eru líkamlýti illa séð, það er ekki lengur rými fyrir blinda, halta, þá sem hafa klofna vör, kramin eistu eða krypplinga. Continue reading 3. Mósebók 21. kafli
3. Mósebók 20. kafli
Guðinn Mólok sem hér er nefndur til sögunnar, var einn þeirra guða sem dýrkaður var af nágrannaþjóðum Hebrea. Í túlkunarhefðinni er Mólok tengdur við mannfórnir og sér í lagi fórnir á börnum. Ef sá skilningur er ofan á, þá er auðvelt að skilja textann í upphafi þessa texta. Sá sem fórnar barni sínu hefur lítinn rétt. Continue reading 3. Mósebók 20. kafli
3. Mósebók 19. kafli
Afram heldur upptalning á lögum og reglum. Einkenni upptalningarinnar er trúmennska gagnvart Guði, góðgerðir og heiðarleiki. Daglaunamaður skal fá greitt samdægurs, meinsæri er óheimilt, koma skal vel fram við fatlaða, taka tillit til fátækra. Continue reading 3. Mósebók 19. kafli
3. Mósebók 18. kafli
Upptalningin hér í 3. Mósebók er ítarleg. Textinn gerir ráð fyrir fjölkvæni sem veruleika, en megininntakið er skilgreiningar á sifjaspelli. Kynmök tveggja karlmanna eru bönnuð og þá er lagt bann við mökum við dýr í textanum. Forsendur bannsins eru þær að þessi hegðun hafi tíðkast hjá öðrum þjóðum, m.a. í Egyptalandi og Kanaanslandi. Þær þjóðir sem hafi iðkað þessa siði hafi mátt finna fyrir refsingu Guðs, þær hafi misst landið sitt. Brot við þessum lögum kallar því á útlegð. Continue reading 3. Mósebók 18. kafli
3. Mósebók 17. kafli
Hér koma síðan reglur um slátrun dýra. Heimaslátrun er sem sé óheimil, væntanlega af heilbrigðisástæðum. Alla vega er alveg skýrt að við slátrun skal mör vera brenndur og blóð fjarlægt og einvörðungu prestarnir hafa heimild til slíks. Viðurlög við heimaslátrun eru ströng. Continue reading 3. Mósebók 17. kafli
3. Mósebók 16. kafli
Þessi texti er fyrst og fremst helgihaldstexti. Árlega,
[á] tíunda deginum í sjöunda mánuðinum skuluð þið fasta og ekki vinna neitt verk, hvorki innfæddir né aðkomumenn sem búa á meðal ykkar, því að á þessum degi er friðþægt fyrir ykkur svo að þið hreinsist. Frammi fyrir Guði verðið þið hreinir af öllum syndum ykkar. Continue reading 3. Mósebók 16. kafli
3. Mósebók 15. kafli
Þriðja Mósebók er líklega það rit sem oftast er vísað til þegar talað er um að Biblían sé úrelt, vitlaus og/eða skaðleg. Í fyrstu fjórtán köflunum er reyndar fátt sem bendir til þess nema ef vera skyldu reglur um svínakjöt og skelfisk, sem þó eru ósköp skiljanlegar í því samhengi sem ritið er skrifað. Þá má auðvitað gagnrýna prestaáherslu ritsins, en sú gagnrýni er nú sjaldnast áberandi. Continue reading 3. Mósebók 15. kafli
3. Mósebók 11. kafli
Ég hef fjallað um 3. Mósebók eins og um sé að ræða línulega frásögn af ákveðnum viðburðum í lífi Ísraelsþjóðarinnar í eyðimörkinni. En auðvitað er þetta ekki svo einfalt. Þessi texti er fyrst og fremst texti sem er ætlað að móta helgihald og líf Ísraelsþjóðarinnar. Hér er um að ræða helgisagnir, ráðleggingar og lög sem eru sett í ákveðið form af prestastéttinni í Ísrael, og prestastéttin var ekki ein. Við höfum annars vegar musterishefðina (P-hefðin) og hins vegar fyrirheitnalandshefðina (H-hefðin). Continue reading 3. Mósebók 11. kafli
3. Mósebók 9. kafli
Eftir 7 daga vígsluathöfn var komið að Aroni og sonum hans að sinna hlutverki sínu. Aron og synir hans fylgja helgihaldsreglum undir eftirliti Móse. Söfnuðurinn upplifir dýrð Guðs í helgihaldinu og
[þ]egar fólkið sá það hóf það upp fagnaðaróp og féll fram á ásjónur sínar.
3. Mósebók 8. kafli
Aron og synir hans eru vígðir til þjónustu við samfundatjaldið af Móse og athöfninni er lýst ítarlega. Þeirri staðreynd að prestarnir neyta fórnarkjötsins er ekki haldið leyndri. Við vígsluathöfninni sjálfa borða Aron og synir hans fórnarkjöt og -brauð frammi fyrir samfélaginu öllu.
3. Mósebók 7. kafli
Ítarlegar lýsingar halda áfram á meðferð fórna og fórnarkjöts. Hér kemur fram að fórnarkjöt þarf að borða innan tveggja daga frá slátrun. Ef kjötið kemst í snertingu við eitthvað sem skilgreint er óhreint, þarf að brenna það. Continue reading 3. Mósebók 7. kafli
3. Mósebók 6. kafli
Hér er farið yfir helgisiði í tengslum við fórnir og fórnarkjöt. Helgihaldið hefur á sér virðulegan blæ, eldurinn við altarið má aldrei slokkna og áhersla lögð á snyrtimennsku í hvívetna. Continue reading 3. Mósebók 6. kafli
3. Mósebók 5. kafli
Löggjöfin hófst á brotum af vangá í síðasta kafla og nú eru nokkur slík brot útskýrð. Sektargreiðslan eða fórnin byggir á fjárhag þess sem brotið fremur. Hér virðist reyndar tekið fram að prestar fái einungis umbun þegar kornfórn er færð.
3. Mósebók 4. kafli
Eftir að hafa fjallað almennt um sekt og synd, heillafórnir og rekstarforsendur altarisþjónustunnar. Þá er komið að almennri löggjöf þar sem musterisþjónar hafa hlutverk löggjafar-, dóms- og framkvæmdavalds. Enginn upplýst þrískipting stjórnvalds til staðar í þessu samfélagi. Continue reading 3. Mósebók 4. kafli
3. Mósebók 3. kafli
Áfram er fjallað um fórnargjafir, að þessu sinni heillafórnir. Það virðist vera að þegar um heillafórnir sé að ræða séu það aðeins mörin og innyflin sem séu brennd, blóðið sé látið leka úr dýrinu en ekki er útskýrt hvað verður um afganginn af kjötinu. Það er enda aðeins eitt sem fær okkur til að gefa meira en sektarkennd og skömm. Það er vonin um að öðlast eitthvað gott. Continue reading 3. Mósebók 3. kafli
3. Mósebók 2. kafli
Hér er því ekki leynt í 3. versinu og síðan aftur í 10. versinu.
Það sem eftir er af kornfórninni fá Aron og synir hans. Það er háheilagur hluti af eldfórnum Drottins. Continue reading 3. Mósebók 2. kafli